Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi ve Fahrünnisa Kadıbeşegil

“Dokuz Eylül Üniversitesi tarafından 13-14 Ekim 2009 tarihlerinnde İzmir’de Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi” düzenlendi. Bu kongrede, Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Gülben Mat tarafından “Kadın ve çeviri” oturumunda “Fahrünnisa Kadıbeşegil ve Oluşum” başlıklı bilimsel bir tebliğ sunuldu. Tebliğde Kadıbeşegil’in yaşamı, Oluşum dergisi ve genel olarak sanata ve edebiyata bakışı anlatıldı. Vefatından bir kaç gün sonra gerçekleşen bu kongreyi Kadıbeşegil izleyemedi.’

FAHRÜNNİSA KADIBEŞEGİL VE OLUŞUM

Gülben Mat

Ege Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü, İzmir Türkiye
gulben.mat@ege.edu.tr

Fahrünnisa Kadıbeşegil, 30 Ekim 1926’da Bursa’da doğmuştur. İlk öğretimini Bursa İvaz Pasa İlkokulunda, orta öğretimini Bursa Kız Lisesi’nde tamamlamış; ancak lise son sınıfta fen bölümünü bitirmek için İstanbul Erenköy Kız Lisesi’ne geçmistir. Üniversitede Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nin İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümünü okurken, aynı zamanda iki yıl süren Tiyatro Tarihi Tenkidi eğitimini de tamamlamıştır.

Kadıbeşegil, oyun çevirmenliği, ressamlık ve dergicilik alanlarındaki çalısmalarını eş zamanlı olarak sürdürmüş, bu alanlardaki çalışmaları, kendisinin daha iyi yetişmesine katkı sağlamıştır. “Hangisi Babası”, “Korkak”, “Boyfriend”, “Sadık Zevce”, “Adım Adım” adlarıyla birçok tiyatro oyununu Türkçe’ye kazandırmıştır. Çevirdiği tiyatro oyunlarının bazıları Bursa ve Ankara’daki Devlet Tiyatrolarında sahnelenmiştir.

Fahrünnisa Hanım sanat çevresinde Nisa adını kullanmaktadır. “Nisa Hanım’ın “Esintiler” adıyla yayınladığı bir şiir kitabı, “Geçmişteki Gölgen” adını taşıyan bir çeviri romanı ve yayınlamadığı birçok çevirisi bulunmaktadır. Nisa Hanım yaptığı resimleri, Anadolu’nun farklı şehirlerinde yılda 5-6 kez açtığı resim sergileriyle tanıtmaya çalışmıştır. Türkiye’nin yakın tarihinde birçok olaya tanıklık eden Nisa Hanım, Cumhuriyetin ilk yıllarında dönemine göre çok iyi bir eğitim alarak yetişen ender Türk kadınlarından biridir. 1960’lı yıllardan itibaren edebiyat ve sanat çevresinden birçok kişiyi evinde ağırlamıstır.

Misafirleriyle yaptığı görüşmelerde edebiyat dahil olmak üzere birçok konu konuşulmuş ve tartışılmıştır. Bu ortam Nisa Hanım’a bir dergi çıkarma fırsatı vermiş ve arkadaşlarının teşvikiyle “Olusum” adında bir dergi yayınlamaya başlamıştır. Bildiride, Fahrünnisa Kadıbeşegil’in hayatı, çalışmaları ve “Oluşum” dergisi hakkında bilgi verilecektir.